Koniec rajdów na leśnych drogach?

W Polsce w ostatnich latach nie są znane żadne zmiany legislacyjne, które mogłyby mieć wpływ na walkę z nielegalnym off-roadem. Jednak ważna z tego punktu widzenia jest odpowiedź ministra środowiska na interpelację nr 606, autorstwa posła Jana Burego, w sprawie organizowania i przeprowadzania rajdów sportów motorowych na drogach leśnych.

W owej odpowiedzi czytamy: Właściciele (zarządcy) lasu, nie wydając zgody na urządzanie rajdów samochodowych, powołując się na brak oznakowań dopuszczających ruch pojazdów silnikowych po drogach leśnych, działają w zgodzie z przepisami prawa, ponieważ nie mogą zezwolić na przeprowadzenie rajdu samochodowego po drogach leśnych, które nie dopuszczają ruchu pojazdów silnikowych. Zgodnie z tą interpretacją, nie ma możliwości, aby leśnicy wydali zgodę na przeprowadzenie rajdu czy podobnej imprezy na drogach leśnych (w rozumieniu Ustawy o lasach) na podstawie art. 29 pkt. 4 ustawy, gdyż zabraniają tego poprzednie zapisy. Artykuł 29 pkt. 4 nie wyłącza ich obowiązywania.

W kontekście tej jednoznacznej interpretacji rodzi się pytanie o legalność wszystkich imprez związanych z ruchem pojazdów silnikowych po drogach leśnych. Organizatorzy często piszą o ekstremalnych przeszkodach czekających w lasach na trasach uzgodnionych z leśnikami. Drogi publiczne, również w lasach, muszą spełniać określone wymagania, a na ich zarządcy spoczywają obowiązki utrzymania ich odpowiednim stanie (art. 20 i art. 4 pkt. 10 Ustawy o drogach publicznych), więc nie powinno tam być ekstremalnych przeszkód.

Trudno określić, w jakiej części są to chwyty marketingowe organizatorów, a w jakiej rzeczywiście trasy uzgodnione z leśnikami na drogach leśnych. Czasami ze strony organizatorów dochodzi do wręcz jawnej dezinformacji, jak w przypadku Michała Jędrzejczyka i imprezy określanej mianem „Rajd Północ-Południe”. Organizator twierdził na łamach portalu motogen.pl, że trasa rajdu jest zatwierdzona przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych w Gdańsku, podczas gdy rzecznik instytucji zdementował te informacje.

Obecnie leśnicy posiadają jednoznaczną interpretację przepisów art. 29 ustawy o lasach.

Drogi leśne to drogi położone w lasach, nie będące drogami publicznymi w rozumieniu przepisów o drogach publicznych – tyle mówi art. 6 pkt. 1 ust. 8 Ustawy o lasach. Definicja ta jest jednoznaczna, jednak opiera się na wiedzy o przebiegu dróg publicznych. Nie ma problemu z określeniem przebiegu dróg krajowych czy powiatowych, zwykle o asfaltowej nawierzchni. Łatwe ustalenie przebiegu czy faktu istnienia dróg gminnych nie jest natomiast obecnie możliwe. Nie ma takich informacji zebranych w jednym miejscu. Polski geoportal posiada warstwę „kataster”, gdzie na podstawie przebiegu granic działek można wnioskować o ewentualnym przebiegu drogi, jednak ten sposób nie jest ani jednoznaczny, ani wygodny. Nieco lepiej jest na terenach podległych RDLP Kraków, Zielona Góra oraz Olsztyn – jednostki te udostępniają własne geoportale, zawierające warstwę „komunikacja”, z naniesionymi odcinkami dróg leśnych i szlaków zrywkowych – brak jest jednak informacji o przebiegu dróg publicznych.

Brak powszechnie dostępnej informacji przestrzennej o drogach jest w mojej ocenie jednym z ważniejszych problemów na drodze do konstruktywnej dyskusji między środowiskami off-road a instytucjami samorządowymi, leśnikami, służbami ochrony środowiska, a także organizacjami ekologicznymi.

Redakcja StopQuadom jest w końcowej fazie tworzenia portalu legalnyoffroad.pl. Jego ideą jest zbieranie informacji o obiektach, na których można legalnie uprawiać off-road, a także o drogach publicznych na terenach leśnych. Obiekty dodawane na mapie przez internautów będą weryfikowane w samorządach oraz u leśników. Zadanie wydaje się ogromne, lecz korzyści płynące z popularyzacji informacji zawartych w środowisku off-road oraz nawiązanie rzeczowego dialogu między stronami konfliktu zdaje się być niezmiernie ważne.

Bartosz Radwan

Bartosz Radwan – redaktor naczelny serwisu StopQuadom.pl

Źródła:
1. Tekst interpelacji: orka2.sejm.gov.pl/IZ7.nsf/INTop/00606?OpenDocument
2. Geoportale leśników: stopquadom.pl/130
3. Trasa rajdu Północ-Południe: stopquadom.pl/100