Konferencja „Energia słoneczna – żyjąc w harmonii z naturalnymi zasobami”

27 czerwca br. w Warszawie miało miejsce spotkanie z Joachimem Golo Pilzem, doradcą projektowym na Światowym Uniwersytecie Duchowym Brahma Kumaris z Abu Road w Radżastanie (Indie) i dyrektorem Solar Research Institute. Było ono poświęcone przybliżeniu działalności Światowego Uniwersytetu Duchowego Brahma Kumaris (Brahma Kumaris World Spiritual University – BKWSU) oraz siostrzanej organizacji charytatywnej, zarejestrowanej w Indiach – World Renewal Spiritual Trust, zajmującej się m.in. rozwojem energetyki odnawialnej. Głównym tematem spotkania był nowatorski projekt budowy cieplnej elektrowni słonecznej w Indiach, będącej przełomem w rozwoju energetyki słonecznej.

Spotkanie rozpoczęła Sonja Ohlsson – kierownik ośrodków Brahma Kumaris w Danii i koordynator udziału BKWSU w konferencjach klimatycznych (od spotkania w Kopenhadze z 2009 r. BKWSU uczestniczy w każdej konferencji). Przybliżyła misję Uniwersytetu, którą jest ukazanie, w jaki sposób jednostka może wpłynąć na ochronę środowiska: „Nasze myśli stwarzają nasze postawy, a myśli i postawy wpływają na związki między nami i światem. Dokonujemy wyborów. Nasza inicjatywa mówi, jakie decyzje możemy podejmować co do stylu życia”. Mówiła o znaczeniu świadomej konsumpcji („Mniej znaczy więcej”, „Poprzez przejście na wegetarianizm mamy wpływ na zmiany klimatyczne”) oraz o inicjatywach Uniwersytetu Brahma Kumaris, do których należy m.in. praca nad alternatywnymi źródłami energii oraz badaniu wpływu pozytywnych myśli na jakość i wielkość roślin uprawianych w gospodarstwach ekologicznych.

Joachim Golo Pilz przybliżył problemy i wyzwania, przed którymi stoi współczesny świat. Podkreślił że obecnie zużywamy 1,6 razy więcej zasobów naturalnych, niż Ziemia jest w stanie wytworzyć, a mimo to politycy wciąż mówią, że musimy się rozwijać i przyspieszać. Jeżeli ten trend się utrzyma, to w 2030 r. będziemy zużywali rocznie dwa razy więcej zasobów. Porównał takie zachowanie do jazdy samochodem z prawie pustym bakiem, gdy mimo to „dodajemy gazu”.

Przedstawił także dane, z których wynika, że w 2010 r. świat osiągnął szczyt wydobycia ropy i gazu ziemnego. Jednak przewidywania nie są optymistyczne i za 20–30 lat nastąpi załamanie, jeśli utrzyma się obecne zużycie tych surowców.

Poziom subsydiów na energetykę bazującą na paliwach kopalnych i energii jądrowej liczony jest rocznie w miliardach euro. Wystarczy tylko część tej kwoty, by dokonać skoku w rozwoju technologii wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych. Mówił o wyraźnym sprzężeniu zwrotnym pomiędzy degradacją środowiska, biedą i konfliktami na świecie. Co każdy z nas może zrobić z tymi problemami? Golo zaproponował następujące rozwiązania:

1. Zanim cokolwiek kupimy, pomyślmy, czy naprawdę tego potrzebujemy.
2. Sprawdźmy, czy nie możemy czegoś użyć ponownie.
3. Zmniejszmy indywidualną konsumpcję: ograniczmy podróżowanie samochodami na tyle, na ile możemy, korzystajmy z komunikacji zbiorowej, rowerów, chodźmy piechotą.
4. Segregujmy odpady.

Przedstawił także różne sposoby pozyskiwania energii odnawialnych, które z powodzeniem mogą być stosowane w różnych warunkach klimatycznych i geograficznych. Należą do nich fotowoltaika, podgrzewanie wody promieniami słonecznymi, biomasa, wiatr, woda, pływy morskie i geotermia.

Obecnie na terenie kampusu BKWSU w Radżastanie funkcjonuje instalacja do gotowania wody z wykorzystaniem energii słonecznej. W ten sposób przygotowywanych jest 35 tys. posiłków dziennie. Instalacja jest połączona z konwencjonalnym ogrzewaniem olejowym, które stanowi uzupełnienie systemu, jednak 70% energii do gotowania pozyskiwane jest ze słońca.

Uniwersytet korzysta także z energii elektrycznej produkowanej dzięki ogniwom fotowoltaicznym i należy do instytutów zużywających najwięcej energii słonecznej na świecie. Prowadzone są tu także intensywne badania nad kumulowaniem energii. Wykorzystuje się 3 tys. akumulatorów do gromadzenia prądu na noc.

Golo opowiedział także o trwającej budowie słonecznej elektrowni cieplnej, zwanej India One, mającej produkować 1 MW. Elektrownia składa się z 770 sztuk parabolicznych talerzy o pow. 60 m², działających jak lustra odbijające światło słoneczne i kierujące skoncentrowaną wiązkę na odbiorniki ciepła, które są podgrzewane do 1600 °C. Następnie ciepło będzie wykorzystywane do produkcji pary wodnej poruszającej turbiny.

Magazynowanie energii cieplnej odbywa się pomiędzy 250 i 450 °C, a jej uwalnianie może następować na żądanie. Całkowite ciepło będzie wystarczające dla funkcjonowania elektrowni przez całą dobę. Na uwagę zasługuje fakt, że grunt pomiędzy lustrami będzie wykorzystywany pod uprawę warzyw, w ten sposób elektrownia nie uszczupli w znaczący sposób powierzchni żyznych ziem. Nad projektem pracuje własny zespół naukowy z BKWSU, energia w całości będzie produkowana na potrzeby Uniwersytetu.

W obliczu zbliżającego się nieuchronnie kryzysu energetycznego nasuwa się pytanie, dlaczego zmiany w dziedzinie energetyki odnawialnej zachodzą tak wolno. Jak zauważył Golo Pilz, przyczyną jest kondycja ludzkiego ducha i umysłu – jako ludzkość po prostu nie jesteśmy gotowi na te zmiany.

Do degradacji środowiska przyrodniczego doprowadziła tak naprawdę degradacja naszych wewnętrznych wartości. Kiedy nasze wnętrze jest „zanieczyszczone”, zanieczyszczony zostaje świat zewnętrzny. Wielu ludzi jeszcze nie rozumie związku pomiędzy wewnętrzną świadomością a stanem środowiska na zewnątrz, i wciąż wierzy, że uratuje nas nowa technologia lub strategia. Na Uniwersytecie BK i w należących do niego ponad 8 tys. ośrodków na całym świecie ukazuje się ludziom brakujące wartości: „Jeśli twój umysł będzie jasny, wówczas lepsze i jasne będzie twoje działanie, które doprowadzi do stworzenia lepszego świata”. Jak powiedział Golo Pilz – „nasze myśli i idee są kluczem do uratowania naszej planety”.

Uniwersytet BK prowadzi także badania przy współpracy z 400 rolnikami z gospodarstw ekologicznych, jak regularna medytacja wpływa na wzrost i jakość roślin uprawnych (projekt Yogic Agriculture).

Podsumowując: to, co potrzebne światu – jak zaznaczył Golo Pilz – to pokój, wspólne wartości i zrównoważone technologie.

Tomasz Nakonieczny

Więcej informacji o działalności Uniwersytetu Brahma Kumaris można uzyskać pod adresem: environment.brahmakumaris.org.

O projekcie India One można przeczytać pod adresem: india-one.net.