Lasy ewolucyjne
Mimo, że Lesoochranárske Zoskupene Vlk udało się zakupić na Słowacji 21-hektarowy las przeznaczony na rezerwat przyrody, a obecnie stara się o dokupienie jeszcze 200 hektarów, jest to dla ochrony lasów na Słowacji zdecydowanie za mało. Gdybyśmy poprzestali jedynie na tym, nie wykorzystalibyśmy całego swojego potencjału ani możliwości osób, które nam pomagają.
Naszą zasadniczą wizją jest rozdzielenie lasu w Słowacji na dwie główne grupy. Jedną są tzw. lasy ewolucyjne, drugą gospodarcze. W lasach gospodarczych wprowadzone byłoby pozyskiwanie drewna, w miarę możliwości metodami bliskimi naturze, które nie powodowałyby zniszczeń w organizmie leśnym. Zajmowały by one 4/5 powierzchni wszystkich lasów. Natomiast lasy ewolucyjne byłyby wolne od jakichkolwiek ingerencji i pełniły rolę kręgosłupa dzikiej przyrody. Nie jest przy tym warunkiem, aby były zupełnie nietknięte ręką człowieka. Nacisk położony jest na ochronę procesów ewolucyjnych, a nie na trwanie lasu w jakimś konkretnym momencie. Lasy rewolucyjne zajmowały by 1/5 powierzchni terenów leśnych, a najmniejsze obszary należące do tej kategorii musiałyby mieć 50-200 km2. Wiemy, że forsowanie tej idei nie będzie łatwe. Na razie próbujemy, obok działań zmierzających do zmian legislacyjnych, wykupywać i wydzierżawiać lasy oraz dążyć do rozszerzenia istniejących państwowych rezerwatów.
Będziemy w dalszym ciągu prowadzić społeczną akcję zbierania pieniędzy na wykup cennych terenów leśnych. W Strażovskych Wierchach nasze Stowarzyszenie otrzymało teren leśny w darze od rodziny, która również przyczyniła się do ochrony czergowskiego lasu. Utworzenie tam prywatnego obszaru chronionego o nazwie „Rysi rezerwat” objęłoby ponad 30 hektarów pięknego górskiego lasu. Od Wspólnoty Leśnej w Liptowskiej Sielnicy dzierżawimy na okres 40 lat 160 hektarów lasu w Suchej Dolinie, blokując w ten sposób wycinkę drzew zamierzoną przez planistów gospodarczych.
Lesoochranárske Zoskupene Vlk, oddział Karpaty Wschodnie, opracował i zgłosił w urzędzie w Preszowie propozycje powiększenia rezerwatu Udava w Karpatach Wschodnich z dotychczasowej powierzchni 52,09 hektara na proponowaną 393,30 hektara. Z pomysłem rozszerzenia zgadza się ministerialna organizacja ochrony przyrody – Sprava NP Poloniny. Swoje pozytywne stanowisko w tej sprawie przedstawiły też inne organizacje instytucje. Propozycja była złożona na początku roku, a proces rozszerzenia powstrzymują znów pracownicę OZP KU (Wojewódzki Wydział Ochrony Środowiska).
Już w 1997 roku zgłosiliśmy Ministerstwu Ochrony Środowiska sugestie dotyczące powołania trzech rezerwatów na Pogórzu Czergowskim. W tym roku zrozumieliśmy, że jeśli chcemy, aby te propozycje dotarły do OZP KU, musimy je przygotować i dostarczyć sami, co uczynimy w obecnym roku.
To, co robimy obecnie, jest częścią szerszych działań, które służą powstaniu sieci lasów ewolucyjnych.
Lesoochranárske Zoskupene Vlk
Tłumaczenie: Janusz Rubisz