DZIKIE ŻYCIE

Trenerzy dla Dobrego Klimatu

Diana Maciąga

Zmiany klimatu łączą w sobie praktycznie wszystkie aspekty globalnego kryzysu ekologicznego. Zrozumienie tej bezprecedensowej sytuacji wymaga dostrzeżenia sieci subtelnych połączeń między tak odległymi zjawiskami, jak zamieranie koralowców i wykładniczy model wzrostu gospodarczego, fizyka atmosfery Wenus i boom na zagraniczne podróże, historia wydobycia ropy naftowej i utrata bioróżnorodności. A to tylko przysłowiowy wierzchołek góry lodowej, góry wiedzy, którą powinien zdobyć edukator ekologiczny poważnie myślący o tym, by uczyć o zmianach klimatu. Dorzućmy do tego jeszcze gąszcz mitów, które narosły wokół sprawy globalnego ocieplenia. Przetłaczające wyzwanie? Tym większy jest sukces czternastu niezwykłych osób, które ukończyły Szkołę Trenerów dla Dobrego Klimatu – szkolenie organizowane przez Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot w ramach projektu „Edukacja zawodowa i obywatelska na rzecz przeciwdziałania zmianom klimatu”.

Wspólna podróż przyszłych trenerów rozpoczęła się w Stacji Edukacji Ekologicznej w Bystrej przed dziewięcioma miesiącami podczas treningu motywacyjnego, który poprowadził dr Ryszard Kulik, trener i opiekun merytoryczno-dydaktyczny kursu. Pierwsze zajęcia, na temat podstawowych modeli i koncepcji stojących u podstaw współczesnej gospodarki, były skokiem na głęboką wodę. Potem przyszedł czas na skondensowaną dawkę wiedzy naukowej o mechanizmach zmian klimatu i energetyce – konwencjonalnej i opartej na odnawialnych źródłach energii (zajęcia prowadził Marcin Popkiewicz) oraz związku między konsumpcjonizmem a globalnym ociepleniem, o którym mówił Ryszard Kulik.


Prowadzący zajęcia Ryszard Kulik i Trenerzy dla Dobrego Klimatu. Fot. Diana Maciąga
Prowadzący zajęcia Ryszard Kulik i Trenerzy dla Dobrego Klimatu. Fot. Diana Maciąga

Spotkanie z prof. Piotrem Skubałą dotyczące ochrony przyrody w kontekście globalnego ocieplenia zamknęło część szkolenia poświęconą zmianom klimatu. Podczas kolejnych zjazdów uczestnicy szlifowali umiejętności interpersonalne i trenerskie niezbędne w pracy edukatora: od projektowania i prowadzenia zaskakujących zajęć edukacyjnych, po rozwiązywanie trudnych sytuacji szkoleniowych czy kształtowanie dobrej dynamiki grupy. Poza treningiem budowania przekazu perswazyjnego, który poprowadziła dr Anna Gierlińska, za tę część szkolenia odpowiadał Ryszard Kulik. Pod jego czujnym okiem przyszli trenerzy przygotowali także unikatowe w skali kraju, autorskie programy edukacji ekologicznej, które stały się podstawą zaliczenia szkolenia. Uczestnicy Szkoły przeprowadzili na ich podstawie zajęcia według własnego projektu pod wspólnym tytułem „Działaj dla Dobrego Klimatu”.

Pod koniec maja br. Stacja Edukacji Ekologicznej w Bystrej gościła 14 grup uczniów gimnazjów, którzy wzięli udział w tych oryginalnych warsztatach ekologicznych. Uczniowie prowadzili eksperymenty, poznawali problemy związane ze zmianami klimatu i skutkami, jakie powodują na całym globie, wspólnie szukali najlepszych rozwiązań. Jedna z grup wcieliła się nawet w rolę ekspedycji naukowej z innej planety, której misja polegała na rozwiązaniu ziemskiego kryzysu klimatycznego. Byli kreatywni, spostrzegawczy, gotowi do działania dla klimatu na co dzień. „Te zajęcia uświadomiły mi, jak ważne jest dbanie o naszą planetę. Otworzyły mi oczy na różne sprawy. Myślę, że teraz wszyscy będziemy żyć świadomiej” – mówili po zajęciach udowadniając, że 9 miesięcy wytężonej pracy Klimatycznej Czternastki już przyniosło pierwsze owoce.

Dzisiaj, jak nigdy dotąd, potrzebujemy edukatorów ekologicznych – przewodników po labiryncie sprzecznych danych, którzy zbudują pomost pomiędzy światem nauki a społeczeństwem. Być może o tym, czy młodzi pozostaną bierni, czy podejmą aktywne działania dla ochrony klimatu, zadecyduje przekazana im wiedza. Być może decydujące będzie spotkanie z jednym z Trenerów dla Dobrego Klimatu. Jedno jest pewne – w gronie edukatorów nasi Trenerzy należą do najlepszych z najlepszych.

Diana Maciąga


Udział w Szkole Trenerów […] był dla mnie prawdziwą przygodą. Przede wszystkim spotkałem wspaniałych ludzi - uczestników, którzy swoim zaangażowaniem, pomysłami i wrażliwością uświadamiali mi na każdym kroku, że warto działać dla przyrody. Mam poczucie, że wspólnie stworzyliśmy przestrzeń, swoiste Plemię, w którym wartość przyrody, wartość życia była naturalną oczywistością. W dobie, gdy zewsząd oskarża się nas o ekoterroryzm, taka świadomość wspólnoty jest niezwykle ważna – daje siłę do działania i oparcie w trudnych momentach.
Zwieńczeniem naszej pracy były prowadzone przez trenerów warsztaty dla młodzieży, która również okazała się być niezwykle otwarta i wrażliwa na problemy środowiskowe. Wielokrotnie byłem poruszony mądrością wypowiedzi młodych ludzi. Mam nadzieję, że ich życie zaświadczy o tym, że nie były to tylko słowa.
Ryszard Kulik, prowadzący szkolenie, opiekun merytoryczno-dydaktyczny

Prowadzenie warsztatów w Szkole Trenerów dla Dobrego Klimatu to jedno z ważniejszych doświadczeń w moim życiu zawodowym i osobistym. Gdy zaczynaliśmy – 9 miesięcy temu – towarzyszyła mi zarówno ekscytacja, jak i obawa. Towarzysząc naszym Trenerom w ostatnim zjeździe, odczuwałam wzruszenie i radość. Trenerzy, których poznałam w październiku, przeszli długą drogę i duże zmiany. Poczułam, że każdy z nas jest częścią siły, która tworzy lepszy świat, mimo trudności i ogromu problemów, przed którymi stoimy. Jak zawsze, gdy coś się kończy – coś się zaczyna. Razem lub osobno możemy iść dalej w świat i czynić go choć odrobinę lepszym miejscem. Tego sobie i Wam – drodzy Trenerzy i współprowadzący Szkołę – z całego serca życzę!
Anna Gierlińska, prowadząca szkolenie

Warsztaty, w których prowadziłem trzy dwudniowe moduły, był dla mnie bardzo ciekawym doświadczeniem – wreszcie był czas, żeby głębiej wejść w kluczowe kwestie gospodarki i jej wzrostu, systemu finansowego, paliw kopalnych, zasobów, środowiska, kwestii psychologicznych, społecznych, technologicznych i politycznych – ze szczególnym naciskiem na powiązania między wszystkimi elementami i myślenie systemowe.
(…) uczestnicy mieli okazję zagrać w grę komputerową, symulującą losy naszej cywilizacji od początku XX wieku. Udało im się na kilka sposobów doprowadzić do różnorodnych kryzysów, doświadczając w ten sposób zarówno złożoności systemu gospodarczo-społeczno-zasobowo-środowiskowego, jak i testując w praktyce różne scenariusze „dziejów świata”, dochodząc do zrozumienia, dlaczego dotychczasowa historia i przyjęte w społeczeństwie i gospodarce paradygmaty są takie, jakie są, w jakich warunkach wyewoluowały i jakie zmiany są potrzebne w przyszłości. Praca z tak bystrą i zmotywowaną grupą była dla mnie dużą przyjemnością :)
Marcin Popkiewicz, prowadzący szkolenie

Dzięki Szkole – jej niezwykłym nauczycielom i współuczestnikom – mogę uczynić kolejny krok w stronę Dobra… dla Ziemi, dla drugiego człowieka, dla wszelkich stworzeń. W swojej pracy edukacyjnej będę starała się przekonać innych, że poczucie oddzielenia człowieka od przyrody jest iluzją, a z Ziemią łączy nas nie tylko wspólny oddech, ale i wspólne przeznaczenie…
Irena Gumińska, uczestniczka szkolenia

Warsztaty „Działaj dla Dobrego Klimatu” bardzo podobały się zarówno uczniom, jak i nam – opiekunom. Były atrakcyjne w formie i treści, umożliwiały aktywne uczestnictwo i „dotknięcie” problemów ochrony środowiska w bardzo osobisty sposób. Nasi uczniowie są naprawdę wymagający, a ocenili je bardzo wysoko, jako najlepsze warsztaty ekologiczne w jakich brali udział. […] Bardzo dziękuję, w imieniu uczniów i swoim, za zaproszenie na zajęcia o tak dużych walorach edukacyjnych […].
Bożena Witkowska-Cesarczyk, nauczycielka biologii

Materiały szkoleniowe przygotowane przez Prowadzących oraz autorskie programy edukacji ekologicznej absolwentów Szkoły Trenerów dla Dobrego Klimatu są dostępne na stronie internetowej projektu: klimatycznaedukacja.pl.


Niniejszy materiał został opublikowany dzięki dofinansowaniu ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Za jego treść odpowiada wyłącznie Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot.