DZIKIE ŻYCIE

Konkurs dla mediów „Zgniłe Pióro”

Krzysztof Wojciechowski

Wiadomo nie od dziś, że media masowe to siła (niektórzy uważają nawet, że władza). Siła, która może pchnąć ludzi do czynienia czegoś dobrego, ale i na odwrót. We współczesnych mediach wiele jest przemocy, pogoni za sensacją i skandalami. Również rzetelność dziennikarska pozostawia często wiele do życzenia. O ile jednak ludzkie „ofiary” dziennikarskiej nierzetelności mogą wstępować na drogę sądową i domagać się zadośćuczynienia za rozprzestrzenianie kłamliwych informacji, które naruszają czyjeś dobre imię, o tylko inne „nieludzkie” istoty nie mają takiego prawa ani możliwości. Tymczasem skutki publikowania takich właśnie niesprawdzonych, wyssanych z palca sensacyjnych informacji mogą być o wiele bardziej drastyczne w odniesieniu do zwierząt niż do ludzi. Bo to ci ostatni, „wykarmieni” sensacyjnymi, medialnymi informacjami o zwierzętach, na tych właśnie fałszywych informacjach budują swój stosunek do nich. Szczególne znaczenie ma to w odniesieniu do gatunków, z którymi człowiek od dawna „ma na pieńku”: drapieżników, węży i innych „szkodników”.


Starucha Szapoklak. „Patronka" nagrody to postać z radzieckich bajek o Czeburaszce-Kiwaczku
Starucha Szapoklak. „Patronka" nagrody to postać z radzieckich bajek o Czeburaszce-Kiwaczku

Z pomysłem ukrócenia tej medialnej „swobody twórczej” w odniesieniu do zwierząt, która przyjmuje często rozmiar histerii i prowadzi do rozpalenia niechęci i uprzedzeń, wystąpiły ukraińskie organizacje przyrodnicze. Jako że najlepszym, a w tej chwili chyba jedynym sposobem walki z głupotą jest jej ośmieszanie, zaproponowano przyznawanie mediom, dziennikarzom i redakcjom nagrody w formie dyplomu o nazwie „Zgniłe Pióro” im. Staruchy Szapoklak.

„Patronka” nagrody to postać z radzieckich bajek (pokazywanych także w latach 70. i w naszej telewizji) o Czeburaszce-Kiwaczku. Stworek ów wraz ze swoim przyjacielem Krokodylem Gieną starają się zmieniać świat na lepsze: pomagają ludziom i zwierzętom, walczą z kłusownikami, a Starucha Szapoklak stoi im na przeszkodzie, oszukuje, kradnie bilety kolejowe itp. Stąd też stała się ona doskonałą kandydatką na patronkę nagrody dla dziennikarzy, którzy rozprzestrzeniają kłamliwe i niesprawdzone informacje o zwierzętach, kształtujące u odbiorców strach i uprzedzenia, przez co zabijają i krzywdzą niewinne stworzenia.

Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot dołączyło do tej inicjatywy jako organizacja partnerska. Dlatego przyznawana nagroda będzie miała rangę międzynarodową. Zgłaszać można media z Ukrainy, Białorusi, Rosji i Polski. Rzecz jasna celem nagrody nie jest jedynie ośmieszenie dziennikarskiej głupoty i niekompetencji, połączonej czasem ze złą wolą i pogonią za sensacją za wszelką cenę, bo to niewielki pożytek przyniosłoby oczernianym stworzeniom. Ostatecznym celem jest zniechęcenie dziennikarzy do pisania tego typu plotek, a może nawet do przemyślenia swego stosunku wobec zwierząt. W konsekwencji powinno to doprowadzić do osłabienia medialnej nagonki na zwierzęta oraz do ukazania ich prawdziwego wizerunku.

„Chętnych” do nagrody w mediach ukraińskich nie brakuje. W samym tylko 2012 r. aktywiści z Kijowskiego Centrum Ekologiczno-Kulturalnego zebrali ponad 380 medialnych bioksenofobicznych doniesień (prym wiodły media krymskie – ok. 100).

Ale i u nas nie brak tych, co to „wilki widzą” – by wymienić tu choćby Roberta Grzeszczyka z artykułem „Polska strofuje Słowację w sprawie wilków”.

Konkurs na nagrodę za rok 2012 jest już w zasadzie zamknięty – trwają prace jury nad wyłonieniem zwycięzców, a konkurencja jest duża. Zachęcam jednak, aby zbierać wszelkie przejawy tego typu bioksenofobii: materiały, artykuły, audycje i wywiady wraz z ich autorami i adresami redakcji, i zgłaszać na adres Pracowni. Najwięksi blagierzy z pewnością zostaną docenieni za rok. Poniżej zamieszczamy regulamin nagrody.

Krzysztof Wojciechowski

Regulamin Międzynarodowego konkursu dla dziennikarzy i przedstawicieli innych mediów o nagrodę „Zgniłego Pióra” im. Staruchy Szapoklak za rozprzestrzenianie sensacyjnych, kłamliwych plotek o zwierzętach i rozpalanie terroru gatunkowego.

Zrzeszenie Organizacji Ochrony Zwierząt Ukrainy, Ukraińskie Centrum Ochrony Nietoperzy, Kijowskie Centrum Ekologiczno-Kulturalne, Drużyna Ochrony Przyrody „Zielona Przyszłość” i Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot przeprowadzają konkurs dla dziennikarzy i mediów o nagrodę „Zgniłe Pióro” im. Staruchy Szapoklak za rozprzestrzenianie sensacyjnych, kłamliwych plotek o zwierzętach i rozpalanie terroru gatunkowego.
Do konkursu przyjmowane są materiały dziennikarskie opublikowane w gazetach, czasopismach, Internecie, programach telewizyjnych, które szerzą niesprawdzone, nienaukowe i niehumanitarne informacje o dzikich zwierzętach (wilkach, lisach, bobrach, wronach, kormoranach, ptakach drapieżnych, kretach, bezdomnych psach, szakalach, gryzoniach, gawronach, nietoperzach, sowach i innych, a także o nieistniejącym zwierzęciu – czupakabrze).
Skutkiem tych plotek i niesprawdzonych informacji jest okrutny stosunek ludzi do zwierząt i wzrost bioksenofobii.
Konkurs przeprowadzany jest co roku, raz lub dwa razy w ciągu roku.

Nominacje do konkursu (kategorie):
- Autor materiału (pierwsze, drugie i trzecie miejsce)
- Redakcja mediów (pierwsze, drugie i trzecie miejsce)
- Grand Prix

Adres pocztowy Komitetu Organizacyjnego konkursu:
02218, Киев
ул. Радужная, 31, кв. 48
КЭКЦ
Україна
Z dopiskiem: Na konkurs „Zgniłe Pióro”
e-mail: kekz-office@ukr.net

Skład jury:
- Władimir Borejko, dyrektor Kijowskiego Centrum Ekologiczno-Kulturalnego, Zasłużony dla Ochrony Przyrody Ukrainy, Przewodniczący jury konkursu
- Krzysztof Wojciechowski, Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot
- Iwan Parnikoza, doktor nauk biologicznych, wiceprezes Drużyny Ochrony Przyrody „Zielona Przyszłość”
- Asia Sierpińska, przewodnicząca Zrzeszenia Organizacji Ochrony Zwierząt Ukrainy
- Aleksiej Burkowski, ekolog, sekretarz konkursu
- Elena Godlewska, doktor nauk biologicznych, Ukraińskie Centrum Ochrony Nietoperzy