Dolina Wapienicy, chroniona w formie zespołu przyrodniczo-krajobrazowego, jest oczywiście najcenniejszym obszarem pod względem przyrodniczym na terenie Bielska-Białej. Obecnie na obszarze całej doliny występuje jeden rezerwat przyrody – „Stok Szyndzielni”, o powierzchni 54,96 ha usytuowany na północnym stoku Trzech Kopców, w przedziale wysokości 650–1040 m n.p.m. Na stosunkowo niedużej powierzchni występuje tutaj znaczne zróżnicowanie wysokości (ok. 400 m), w związku z czym obserwuje się dużą różnorodność siedlisk i roślinności. Największe powierzchnie zajmuje kwaśna buczyna górska oraz żyzna buczyna karpacka, poza tym można spotkać dolnoreglowy bór mieszany z miesiącznicą trwałą oraz jedyne na terenie Bielska-Białej stanowisko zachodniokarpackiej świerczyny górnoreglowej. Rezerwat „Stok Szyndzielni” jest rezerwatem częściowym, w którym dopuszcza się prowadzenie zabiegów pielęgnacyjnych.

Na wschód od rezerwatu, w partiach szczytowych Klimczoka zachowały się obszary leśne kwalifikujące się do włączenia w skład rezerwatu. Proponuje się więc włączyć do rezerwatu oddziały leśne należące do Nadleśnictwa Bielsko obręb Wapienica oraz należące do obrębu Szczyrk.

Obszarami zasługującymi na objęcie dodatkową ochroną na terenie Doliny Wapienicy są:

• Środkowy odcinek potoku Barbara wraz z przylegającymi do niego lasami wchodzącymi w skład kilku pododdziałów leśnych. Proponuje się utworzyć tutaj rezerwat przyrody o nazwie „Barbara”, w celu ochrony dzikiego odcinka potoku usytuowanego z dala od dróg, otoczonego naturalnymi zbiorowiskami roślinnymi.
• Inny poddodział, usytuowany na zachodnim zboczu Szyndzielni, też wymaga ochrony. Proponuje się tutaj objąć ochroną w formie stanowiska dokumentacyjnego pod nazwą „Diable Młyny” wychodnie skalne oraz blokowiska skalne gruboziarnistego piaskowca godu1skiego, z niewielkimi jaskiniami i schroniskami.
• Północno-zachodni stok Szyndzielni oraz północny stok Mieczysk gdzie ze względu na liczne stanowisko chronionej śnieżyczki przebiśniegu oraz dobrze wykształconej buczyny i jaworzyny górskiej projektuje się utworzenie rezerwatu przyrody pod nazwą „Piekielny”.
• Północno-wschodnie zbocze Wysokiego, opadające w kierunku zbiornika „Wielka Łąka”, porośnięte głównie przez jaworzynę górską z miesiącznicą trwałą, gdzie projektuje się utworzenie rezerwatu przyrody pod nazwą „Jaworzyna”.

Projekty wymienionych rezerwatów wykonywane są na zlecenie wojewódzkiego konserwatora przyrody w Bielsku-Białej. Warunkiem przystąpienia do wykonywania projektów była wstępna akceptacja powierzchni oraz granic projektowanych obiektów przez Nadleśnictwo Bielsko, wyrażona w formie pisemnej. Projekty rezerwatów zostaną przygotowane w terminie do 30 listopada 1997 roku.

Dr Zbigniew Wilczek

Pracownik naukowy Uniwersytetu Śląskiego i wieloletni członek Pracowni. Jest autorem projektu rezerwatów w Dolinie Wapienicy.