Karkonosze
Fragment opisu z projektu Dzika Polska

Karkonosze i Karkonoski Park Narodowy: Unikalny w skali całych Sudetów wysokogórski biotop o dużej sieci cieków. Po zlikwidowaniu głównych okolicznych emitorów zanieczyszczeń obszar ten wraca do równowagi przyrodniczej. Bogata flora i fauna, występują m.in. kosodrzewina, ziołorośla paprociowe z wietlicą alpejską, roślinność torfowiskowa.

Zagrożenia: Realizacja wyciągów i tras narciarskich w rejonie Kotła Szrenickiego nawet w rezerwacie ścisłym, co powoduje wylesianie. Wzrost wielkości spływów powierzchniowych, zmniejszenie retencji, erozję i dalszą dewastację tego mocno już zniszczonego przez antropopresję obszaru. W planach inwestycyjnych gmin Kowary, Karpacz i Podgórzyn liczne wylesienia dla budowy nowych wyciągów i tras narciarskich. Poważnym zagrożeniem dla całego parku jest sposób, w jaki traktuje się jego najwyższy szczyt Śnieżkę. W 2000 roku planuje się w rezerwacie ścisłym na Równi pod Śnieżką wielkie, ekumeniczne nabożeństwo z udziałem dziesiątek tysięcy Polaków, Czechów i Niemców, a na szczycie Śnieżki planuje się wybudowanie 20-metrowego krzyża. Jakkolwiek sama idea jest szlachetna, to jednak nie może być realizowana w parku narodowym, któremu każda masowa impreza poważnie zagraża i jest sprzeczna z ustawowymi celami parku narodowego.

30 września 1998 ukazał się obszerny, niezależny raport o Karkonoszach.

* * *

Pracownia Karkonosze
ul. Szkolna 2
58-550 Karpacz Górny

Karpacz, 30 września 1998 r.

KOMUNIKAT PRASOWY

Dzisiaj wysłaliśmy do Ministerstwa Ochrony Środowiska Zasobów Naturalnych i Leśnictwa raport dotyczący sytuacji w Karkonoskim Parku Narodowym. Zwróciliśmy w nim uwagę na rażące zaniedbania władz Parku i brak właściwego nadzoru nad terenem objętym najwyższą w Polsce formą ochrony prawnej.

Niewłaściwe realizowanie nadrzędnego, wedle litery prawa, celu istnienia parków narodowych – ochrony przyrody – uderza w nią samą, jak również w ludzi mających mieć zapewniony bezpośredni kontakt z Naturą.

Infrastruktura turystyczna Karkonoskiego Parku Narodowego, w tym schroniska i szlaki piesze, są w katastrofalnym stanie. Cały obszar Parku jest zaśmiecony. Wprowadza się tu najgorsze wzorce kulturowe, takie jak agresywne reklamy amerykańskich koncernów, kuchnię typu fast-food oferowaną w schroniskach górskich, imprezy masowe itp. Obiekty narciarskie straszą typowo przemysłową architekturą i kolorystyką.

W rezerwatach ścisłych, w szczytowych partiach gór, próbuje się stworzyć duże ośrodki narciarstwa zjazdowego. Bezpowrotnie niszczy się przy tym unikalne zespoły roślinne, rozrywa zwarte ekosystemy; inicjuje erozję zboczy, dewastuje krajobraz. Wszystko to zniechęca do wypoczynku dużo liczebniejszą niż narciarze rzeszę turystów pieszych. Wiadomym jest, że warunki dla rozwoju narciarstwa zjazdowego są w Karkonoszach znikome, choćby ze względu na niewielką powierzchnię i wysokość tych gór. Ostatnie dwie zimy dowiodły ponadto, że również klimat nie sprzyja rozwojowi tej formy rekreacji.

Bardzo istotnym problemem jest także gospodarka leśna w Parku. Uważamy, że jest ona nastawiona na eksploatację, a nie ochronę lasów. Leśnicy przenoszą schematy hodowli z lasów gospodarczych, nie przykładając należytej wagi do odtworzenia w parku narodowym lasu o cechach naturalnych. Postępowanie takie prowadzi do degradacji przyrody, zubożenia jej różnorodności, ogromnych strat składników mineralnych na wyjątkowo słabych glebach oraz ogromnej erozji stoków, na których wytycza się niezabezpieczone szlaki do zrywki drewna. Wszystko to drastycznie obniża walory turystyczne regionu.

Park jest poligonem doświadczalnym leśnictwa. Sadzi się tu kosodrzewinę w reglu dolnym, często niewiele powyżej 900 m n.p.m. (sic!), albo też wprowadza i promuje zupełnie obce przyrodzie Karkonoszy gatunki, takie jak masowo sadzony modrzew europejski, tylko ze względu na ich doskonałe walory gospodarcze.

Mamy nadzieję, że raport nasz skutecznie wpłynie na poprawę działania służb Karkonoskiego Parku Narodowego i wizerunku naszych Gór.

Jeżeli będziecie Państwo zainteresowani szerszą informacją, uprzejmie proszę o kontakt.

Jarosław Malejewski

koordynator