Stanowisko
Porozumienia dla Dzikiej Przyrody
w sprawie produkcji węgla drzewnego w Bieszczadach

Bieszczady są znane jako region o czy­stym powietrzu, wodzie i unikalnej przy­rodzie. Walory te stanowią bogactwo narodowe oraz poważne źródło utrzyma­nia dla lokalnej ludności.

 
Coraz bardziej intensywna produkcja wę­gla drzewnego w  prymitywnych warun­kach prowadzi do skażenia powietrza, wody i gleby substancjami szkodliwymi dla człowieka i środowiska. Produktami wypału są m.in. gaz drzewny, w skład któ­rego wchodzą tlenek węgla, dwutlenek węgla, metan i wodór, destylat wodny za­wierający kwas octowy, metanol i ace­ton oraz smoła drzewna tworzona przez fenole, kreozoty, gwajakole i terpeny, itd. Związki te mogą przenosić się na duże odległości powodować liczne dolegliwo­ści zdrowotne, a niektóre z nich są ra­kotwórcze. Do produkcji węgla często używane jest kradzione drewno, pozy­skane przy łamaniu wszelkich zasad go­spodarki leśnej oraz zatrudniane są dzieci. Z powodu swej uciążliwości działalność wypałów prowadzi również do powstawania lokalnych konfliktów oraz zwiększania zagrożenia pożarowego. Wszystko to w konsekwencji prowadzi do zagrożenia zdrowia ludzi oraz  obniżania wartości turystycznej i rekreacyjnej regionu, a co za tym idzie do znaczne­go zmniejszania się dochodów i poziomu życia ludności, jak również kompromita­cji lokalnych władz.

W związku z tym, mając na uwadze do­bro regionu, jego mieszkańców i tury­stów, zwracamy się do lokalnych władz oraz służb odpowiedzialnych za ochro­nę środowiska i przyrody z wnioskiem o niezwłoczne unormowanie działalno­ści wypałów węgla drzewnego. Miałoby to polegać głównie na:
 
- egzekwowaniu obowiązku rejestracji prowadzonej działalności gospodarczej przez osoby prowadzące wypały wraz z przyjęciem konsekwencji tego faktu wynikającymi z Ustawy o Działalności Gospodarczej,
- inwentaryzacji istniejących retort oraz określenia stopnia szkodliwości każdej z nich,
- likwidacji najbardziej szkodliwych retort oraz tych, które są zarzewiem lokalnych konfliktów,
- konieczności uzyskiwania zezwoleń na każdorazowe ustawienie retort na określony czas,
- konieczności uzyskania pisemnej zgo­dy wszystkich mieszkańców będących pod wpływem emisji retort,
- opracowania strategii szybkiej likwi­dacji działalności retort w przypadku wy­stąpienia konfliktów.
 
Jednocześnie oświadczamy, że w przy­padku zignorowania niniejszego stano­wiska lub nieefektywnego wprowadzenia powyższych zaleceń, wynikających zresz­tą z obowiązującego prawa, podejmiemy szerszą akcję informacyjną o szkodliwo­ści działalności retort w Bieszczadach i za­niedbywaniu swoich obowiązków przez urzędników państwowych. Będzie ona oparta na artykułach prasowych, audycjach telewizyjnych i radiowych, publikacji w Internecie, itd. na poziomie krajowym i międzynarodowym.

Porozumienie dla Dzikiej Przyrody zrze­sza następujące organizacje:
- ECEAT - Poland
- Federacja Zielonych Grupa Krakowska
- Fundacja na rzecz wspierania kultur alternatywnych i ekologicznych, Woli­mierz 
- Harcerski Ruch Ochrony Środowiska im. św. Franciszka z Asyżu, Orzysz
- Kolskie Towarzystwo Przyrodnicze, Koło
- Obywatelska Liga Ekologiczna - OLE, Gdańsk
- Obywatelski Ruch Ekologiczny, Łódź
- Ośrodek Działań Ekologicznych „Źró­dła”, Łódź
- Pracownia na rzecz Wszystkich Istot, Bielsko-Biała
- Społeczny Instytut Ekologiczny, War­szawa
- Stowarzyszenie „Eko-idea”, Wrocław
- Stowarzyszenie Ekologiczne „Eko Ży­cie”, Chybie
- Stowarzyszenie Ekologiczno-Kultural­ne „Krąg Przyjaciół Ziemi”, Płock
- Stowarzyszenie Inicjatyw Społeczno­Ekologicznych „Ruch na rzecz Ziemi”, Suwałki
- Stowarzyszenie Kulturalno-Ekologicz­ne „Zielone Mazowsze” (Federacja Zie­lonych Grupa Warszawska)
- Stowarzyszenie „Oś”, Augustów
- Stowarzyszenie „Zielona Kultura”, Wrocław
- Towarzystwo Ekologiczne „Ziemia Przede Wszystkim”, Poznań
- Towarzystwo Ekologicznego Transportu
- Towarzystwo na Rzecz Ochrony Przy­rody, Kraków
- Akademickie Centrum Współpracy Polsko-Niemieckiej „Camp Rodowo”
- Towarzystwo Obrony Przyrody „OSTO­JA”, Gorzyce
- Stowarzyszenie na rzecz działań lokal­nych „Bioregion Ziemi Kujawsko-Dobrzyńskiej”
- Stowarzyszenie „Wiek”, Rębiszów