Rolnicy, ekolodzy, antyglobaliści

Z ogromną przyjemnością informuję o ukazaniu się polskiej edycji książki José Bové i Françoisa Dufoura „Świat nie jest towarem”. Jej autorzy to działacze francuskiego związku zawodowego rolników Konfederacja Chłopska. Bové od kilku lat jest jednym z nieformalnych liderów ruchu antyglobalistycznego – zasłynął, gdy na czele grupy rolników wziął udział w akcji symbolicznego zdemontowania powstającego baru McDonalda we francuskim mieście Millau. McDonald został zdemontowany na znak protestu przeciw amerykańskiej podwyżce ceł na europejskie tradycyjne produkty rolne, m.in. owczy ser Roquefort. USA wprowadziły nowe cła nie bez powodu – był to odwet za zakaz importu, jakim Unia Europejska obłożyła amerykańskie mięso wołowe ze zwierząt faszerowanych hormonami wzrostu. Ten akt obrony własnych obywateli przed przemysłową i anormalną żywnością spotkał się z ostrą reakcją władz USA – na co z kolei bojowi Francuzi odpowiedzieli demontując McDonalda, symbolizującego ekspansję la malbouffe, „podłego żarcia”. W następstwie akcji w Millau Bové trafił do więzienia, które jednak wkrótce opuścił w glorii chwały, a poglądy jego i Konfederacji Chłopskiej stały się szeroko znane, mobilizując setki ludzi do refleksji i oporu wobec przemysłowego, wynaturzonego rolnictwa niszczącego zdrowie konsumentów i środowisko naturalne. 

Bové to nie jakiś młodociany zadymiarz. To mężczyzna w sile wieku, który od lat walczy z patologiami systemu przemysłowo-kapitalistycznego. Obecny lider Konfederacji Chłopskiej ma już na swym koncie wieloletnie prowadzenie gospodarstwa ekologicznego na terenie „wyrwanym” w ramach akcji obywatelskiego nieposłuszeństwa spod jurysdykcji wojska (dawny poligon), udział z Greenpeacem w próbach zablokowania francuskich prób atomowych na Atolu Mururoa, niszczenie poletek roślin modyfikowanych genetycznie itp. Jego towarzysz, François Dufour, po latach prowadzenia konwencjonalnego gospodarstwa rolnego porzucił przemysłowy model rolnictwa i rozpoczął walkę o ekologizację upraw i hodowli. Spotkali się obaj w Konfederacji Chłopskiej, by wspólnie toczyć batalię o lepszy świat.

Książka ma postać wywiadu-rzeki dotyczącego głównie problematyki rolnictwa. Jest to jednak szerokie ujęcie tematu – od dewastacji środowiska, przez wyludnianie się obszarów wiejskich, dominację chemicznego agrobiznesu, niszczenie struktury społecznej Trzeciego Świata, liberalizację handlu i globalizację, aż po zapaść zdrowia konsumentów. Poddany krytyce zostaje cały model wielkoobszarowego, opartego na chemii rolnictwa oraz gospodarki hodowlanej z gigantycznymi stadami zwierząt. Obaj rozmówcy mają olbrzymią wiedzę na poruszane tematy – myślę, że wielu polskich ekologów mogłoby tym rolnikom pozazdrościć zasobów informacji i oryginalności sądów na tematy dotyczące zależności między rodzajem struktury rolnej a stanem środowiska i przyrody.

Książka „Świat nie jest towarem” stała się bestsellerem – przetłumaczono ją na kilkanaście języków i wydano w łącznym nakładzie ponad 150 tys. egzemplarzy. Jest tego bez wątpienia warta – to świetna lektura, znakomity podręcznik obywatelskiej aktywności, porządna dawka krytyki obecnego systemu z punktu widzenia troski o dobrą kondycję społeczeństwa i przyrody. Dla ekologów konsekwentnych i radykalnych – lektura obowiązkowa.

Remigiusz Okraska

José Bové, François Dufour, Świat nie jest towarem, Wydawnictwo Andromeda, Gdańsk 2002, przełożyła Ewa Houeé-Kubasiewicz.
Szczegóły dotyczące zakupu książki: e-mail: andromeda@pologne.com, tel. 58 781 63 21.