Droga zaszkodzi mniej?
Śląsk
Opisywaliśmy już w DŻ problemy związane z modernizacją drogi ekspresowej S-69 relacji Bielsko-Biała – Żywiec – Zwardoń. W połowie grudnia przyrodnicy i drogowcy zawarli w tej sprawie porozumienie, będące precedensem na ogólnopolską skalę.
Droga S-69 znajduje się w Europejskim Korytarzu Transportowym nr VI, mającym kontynuację po stronie słowackiej (autostrada D-18). Inwestycja ta jest finansowana z kredytu Europejskiego Banku Inwestycyjnego oraz z budżetu Polski. Szczególnie negatywny wpływ na środowisko niesie ze sobą jej realizacja na odcinku Żywiec – Zwardoń (granica państwa). Przebiega ona tam na granicy Beskidu Żywieckiego i Śląskiego. W wyniku dotychczasowych prac przerwany został naturalny szlak migracji dużych zwierząt, w tym wilków, który ciągnął się wzdłuż doliny potoku Czerna. Konieczność jego zachowania sygnalizowana była w opracowaniu Stowarzyszenia dla Natury „Wilk” z 2002 r., poświęconym problemom ochrony wilka w Beskidzie Śląskim i Żywieckim.
Realizacja projektu budowy w pierwotnym kształcie mogła sprawić, iż droga ekspresowa S-69 stałaby się barierą oddzielającą Beskid Śląski od Żywieckiego. Równoznaczne byłoby to z przerwaniem naturalnego korytarza migracji dużych zwierząt, które do przetrwania i normalnego funkcjonowania muszą przemieszczać się na duże odległości.
W wyniku interwencji Stowarzyszenia dla Natury „Wilk”, Centrum Monitoringu Wilka, Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska oraz Pracowni na rzecz Wszystkich Istot, odbyło się od czerwca 2003 r. kilka spotkań z przedstawicielami Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, które miały doprowadzić do minimalizacji negatywnego wpływu drogi S-69 na przyrodę. Przyrodnicy twierdzili, że najkorzystniejszym rozwiązaniem, umożliwiającym zachowanie ciągłości korytarza ekologicznego i walorów przyrodniczych doliny potoku Roztoka, jest poprowadzenie fragmentu drogi ekspresowej na estakadzie.
12 grudnia br. w Katowicach w siedzibie śląskiego oddziału Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad odbyło się ostatnie spotkanie w sprawie budowy przejść dla dużych ssaków przy drodze ekspresowej S-69 na odcinku Żywiec – Zwardoń. W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele Stowarzyszenia dla Natury „Wilk”, Pracowni na rzecz Wszystkich Istot, Centrum Monitoringu Wilka, Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska, Nadleśnictwa Ujsoły, Transprojektu Kraków oraz Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. Dzięki staraniom przyrodników udało się osiągnąć porozumienie. Wybudowane zostanie duże przejście w postaci estakady o długości 197 m i wysokości 6 m.
Porozumienie, które osiągnięto jest precedensem na ogólnopolską skalę, ponieważ nigdzie wcześniej nie osiągnięto konsensusu między przyrodnikami i drogowcami w tak konfliktowej sprawie. Zazwyczaj miał i ma miejsce całkowity brak porozumienia, jak np. wokół przebiegu drogi ekspresowej Via Baltica czy przebiegu autostrady A2 przez Górę Św. Anny.
Mamy nadzieję, że nie będzie to przypadek jednostkowy, lecz dobry przykład dla innych obszarów konfliktowych na styku drogi – przyroda. Dobrym prognostykiem na przyszłość jest fakt, że Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad zamierza zorganizować na początku 2004 roku spotkanie z organizacjami pozarządowymi m.in. w sprawie dalszej współpracy i wspólnego rozwiązywania problemów przy potencjalnych miejscach konfliktowych wzdłuż nowo projektowanych dróg.
Radosław Szymczuk
Kolumna „Śląsk” jest dofinansowana przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.