DZIKIE ŻYCIE

Kociewiacy współtworzą lokalną politykę energetyczną!

Aleksandra Stępniak

Mieszkańcy czterech gmin powiatu starogardzkiego – Starogard Gdański, Miasto Starogard Gdański, Kaliska i Zblewo – biorą udział w energetycznych naradach obywatelskich. Spotkania organizowane są w ramach projektu „Włącz się Kociewie”.

Narada obywatelska jako metoda partycypacji społecznej daje szansę na zdobycie rzetelnej wiedzy i zabranie głosu w tematach, które zwykle zarezerwowane są dla ekspertów – w tym przypadku lokalnej polityki energetycznej.

W większości gmin decyzje dotyczące struktury źródeł energii zapadają praktycznie bez społecznego udziału. Każdy z nas korzysta z energii i ważne są dla nas stabilność dostaw, niskie ceny oraz ochrona środowiska, a jedynym warunkiem zapewnienia tych wszystkich czynników jest aktywne uczestnictwo w tworzeniu lokalnych strategii energetycznych. W wielu przypadkach sposób prowadzenia konsultacji społecznych na poziomie lokalnym ogranicza w dużym stopniu możliwość zabrania głosu w debacie. Urzędy gminne i powiatowe zazwyczaj nie posiadają jednostki organizacyjnej zajmującej się bezpośrednio konsultacjami społecznymi. Dokumenty strategiczne powstają często bez wsparcia mieszkańców, przez co nie zawsze uwzględniają interes lokalnych społeczności. W takich przypadkach pomijane są zagadnienia dotyczące efektywności energetycznej, oszczędzania energii czy wykorzystania odnawialnych źródeł energii (OZE). Natomiast akceptacja społeczna dla działań służących ograniczaniu emisji CO2 w Polsce stale rośnie.

Projekt „Włącz się Kociewie” daje mieszkańcom nie tylko możliwość szerszego poznania najistotniejszych zagadnień energetycznych w gminie, ale również realnego wpływu na lokalną politykę energetyczną.

Za nami już wszystkie spotkania w ramach narad obywatelskich. Podczas pierwszego mieszkańcy każdej z gmin zaproponowali i przedyskutowali szereg istotnych tematów energetycznych, a następnie wybrali jeden najważniejszy z ich punktu widzenia. Dyskutowano zarówno o problemach, z jakimi borykają się mieszkańcy, jak również o szansach i „życzeniach” na przyszłość. Gminy Kaliska i Zblewo postawiły na rozwój odnawialnych źródeł energii. Dwie pozostałe gminy za istotniejsze uznały rozwiązanie istniejących problemów – w mieście Starogard Gdański ograniczenie niskiej emisji, natomiast w gminie Starogard Gdański usprawnienie komunikacji między urzędem a mieszkańcami w kontekście uprzemysłowienia obszarów wiejskich i realizacji nowych inwestycji, w tym OZE. Na kolejnych spotkaniach zidentyfikowano szanse i problemy, a także zgłoszono pytania i wątpliwości związane z wybranym tematem.

Na trzecie spotkanie w każdej gminie zaprosiliśmy ekspertów – przedstawicieli gmin zbliżonych wielkością i charakterystyką – aby zaprezentowali swoje doświadczenia w tematach wybranych przez mieszkańców. Zaproszeni goście, w oparciu o swoje praktyczne doświadczenia, odpowiedzieli na pytania dotyczące pozyskiwania funduszy na realizację zadań, efektów wprowadzanych zmian, a także zaprezentowali cały szereg dobrych przykładów. W gminach Kaliska i Zblewo gościliśmy pana Tomasza Koprowiaka, byłego wieloletniego burmistrza Kisielic – gminy samowystarczalnej energetycznie, będącej w roku 2014 zwycięzcą konkursu Unii Europejskiej w kategorii ManagEnergy Award (Zarządzanie Energią). W Starogardzie o doświadczeniach w zwalczaniu problemu niskiej emisji opowiadała pani Ewa Chmielewska, Naczelnik Wydziału Rozwoju Miasta w Kościerzynie. Do gminy Starogard Gdański zaprosiliśmy panią Jolantę Kwiatkowską, sekretarz miasta w urzędzie w Krynicy Morskiej, aby zaprezentowała doświadczenia we współpracy urzędu z mieszkańcami w gminie Stegna, której była wójtem.

Podczas kolejnych dwóch spotkań pracowaliśmy nad rekomendacjami – propozycjami działań w obszarze lokalnej energetyki. Pokazują one, co dla lokalnych społeczności jest najistotniejsze: czyste powietrze, zdrowie, ograniczenie kosztów związanych z ogrzewaniem i energią elektryczną, promocja gminy oraz jej rozwój dzięki zastosowaniu nowych technologii. Ważna jest odpowiednia współpraca urzędu z mieszkańcami, którzy chcą być informowani o działaniach i decyzjach urzędu i o tym, co dzieje się w okolicy ich miejsca zamieszkania oraz mieć na to realny wpływ.

Przed nami wysłuchania publiczne, które we wszystkich czterech gminach odbędą się w połowie czerwca br. To będzie moment, gdy cała społeczność zyska możliwość zapoznania się z opracowanymi rekomendacjami, uzupełnienia ich oraz wskazania najważniejszych działań. W taki sposób każdy będzie miał wpływ na rezultat projektu, bo liczy się głos każdego mieszkańca.

Wypracowane w ten sposób rekomendacje społeczne zostaną przekazane na ręce Wójta lub Prezydenta Miasta. Będą mogły być włączone w planowanie energetyczne gminy, a także być podstawą do przygotowania projektu porozumienia o współpracy w zakresie strategii energetycznej między gminami a powiatem.

***

Więcej informacji na stronie internetowej projektu: wlacz-sie.pl

Zachęcamy do śledzenia naszych działań oraz do aktywnego włączenia się w projekt i energetyczne narady w Państwa gminie – liczy się głos każdego z nas!

Projekt „Włącz się Kociewie” realizowany jest przez dwie fundacje – Instytut na rzecz Ekorozwoju i Pole Dialogu w ramach programu Obywatele dla Demokracji finansowanego ze środków Mechanizmu Finansowego EOG.

Aleksandra Stępniak

Aleksandra Stępniak – od 2008 roku zaangażowana w projekty dotyczące problematyki zmian klimatu, ich skutków i adaptacji do nich, energetyki, efektywności energetycznej i ubóstwa energetycznego oraz partycypacji społecznej. Obecnie w zespole portalu ChronmyKlimat.pl, a także projektów „Efektywność energetyczna” i „Włącz się Kociewie”. Współautorka publikacji „Społeczeństwo obywatelskie wobec konsekwencji zmian klimatu” oraz „Ubóstwo energetyczne a efektywność energetyczna. Analiza problemu i rekomendacje”. Autorka artykułów i analiz na temat zmian klimatu, OZE, efektywności energetycznej, ubóstwa energetycznego oraz polityki klimatycznej i energetycznej.