Konstytucja Strażniczek i Strażników Klimatu

Jak zostałem Strażnikiem Klimatu i przy okazji wypracowałem wartości podstawowe, których wprowadzanie w życie może wspomagać mnie i wszystkich chętnych w celu dekarbonizacji gospodarki oraz w innych działaniach powstrzymujących zmiany klimatyczne – relacja Gabriela Loski z kursu strażniczego organizowanego przez Pracownię na rzecz Wszystkich Istot.

Pamiętam dobrze 14 marca 2024 r., kiedy otrzymałem e-mail z Pracowni na rzecz Wszystkich Istot z propozycją: „Zostań Strażnikiem Klimatu! Ruszył nabór do nowej edycji szkolenia!”. Poczułem się wtedy trochę jak bohater powieści Daniela Quinna „Ismael”, który w gazecie przeczytał ogłoszenie o podobnej treści, ale długo nie mógł się zdecydować na szkolenie „Jak uratować świat”. Finalnie bohater książki podjął wyzwanie, dlatego i ja zdecydowałem się wziąć udział w rekrutacji na szkolenie organizowane przez Pracownię. Byłem mile zaskoczony, kiedy otrzymałem zaproszenie na to szkolenie. To było wielkie wyróżnienie. Pracownia na rzecz Wszystkich Istot, która od 35 lat zajmuje się tematami ekologicznymi, dała mi szansę na dalszy rozwój w dziedzinie ochrony klimatu. Bardzo chciałem poznać, co dzieje się w tym temacie w Polsce, ponieważ od ponad 30 lat mieszkam za granicą.

Po potwierdzeniu uczestnictwa w szkoleniu Strażników Klimatu, udałem się do Polski. Podróż pociągiem z Monachium do Bystrej była długa i interesująca. W jej trakcie poznałem grupę młodych harcerzy, którzy entuzjastycznie opowiadali mi o swoich zasadach, prawie harcerskim i więzi z naturą, co bardzo mnie zaciekawiło i stało się inspiracją do działań, o których zaraz napiszę.

Późnym popołudniem, na stacji Wilkowice-Bystra, na której wysiadłem, nie zaskoczył mnie wcale upał, do którego zdążyłem przywyknąć, ale katastrofalny stan budynku stacji kolejowej. Pokryty amatorskim „graffiti” wyglądał jak ruina. Gdy wyszedłem z klimatyzowanego pociągu, poczułem duszący żar, zobaczyłem pustą ulicę pełną dziur. Wokół nikogo. To wywołało uczucie opuszczenia, jakbym brał udział w scenie z thrillera o katastrofie klimatycznej. Moje uczucia potęgowała ciemność podczas przechodzenia przez nieoświetlone przejście podziemne. Nagle, z tyłu, usłyszałem ciężkie kroki i głośne oddechy. A potem metaliczny zgrzyt, aż przeszły mnie ciarki. Gotów na wszystko odwróciłem się i zobaczyłem młodego mężczyznę z długimi włosami, który pomagał starszej pani nieść po schodach ciężką walizkę. Ten obraz samotności i solidarności pozostawił we mnie trwałe wrażenie. Młody człowiek, jak się okazało, też zmierzał na szkolenie Strażników Klimatu.

Przedstawiłem się, podzieliliśmy się swoimi historiami. Zaimponowała mi jego odwaga i zaangażowanie w ochronę klimatu. Ten młody człowiek działa bowiem w ruchu Ostatnie Pokolenie. Opowiedziałem mu o swojej pracy jako doradca energetyczny i innych działaniach na rzecz ochrony środowiska.

Po dotarciu do Stacji Edukacji Ekologicznej poznałem innych uczestników oraz wykładowców. Wspólnie zjedliśmy pyszny wegański posiłek. Po kilku godzinach zajęć długo rozmawialiśmy. W nocy nie mogłem zasnąć rozmyślając, zwłaszcza o tym, co łączy, a co dzieli tak różne osoby, które przyjeżdżają do Bystrej. W tym momencie poczułem, że solidarność jest podstawą wspólnych działań. Uczestnicy szkolenia reprezentowali różne organizacje, mieli różne poglądy i różnorodne podejście do sposobów działania. Rozmyślałem o tym, że gdyby skonsolidować siły tych organizacji i ruchów mogłaby np. konstytucja wspólnych wartości. Dzięki takiemu rozwiązaniu byłyby w stanie skuteczniej współpracować oraz wzmocnić swoje przekazy. To spowodowałoby, że takie działania byłyby bardziej widoczne, ale i stworzyłoby poczucie wspólnoty i solidarności.

Następnego dnia, podczas wyprawy do lasu na jednym z pięknych szlaków w Beskidzie Śląskim naszym tematem była głęboka ekologia. Przez praktyczne ćwiczenia poznawaliśmy filozofię Arne Naessa. Odczytaliśmy literacką wersję przemówienia Chiefa Seattle, wodza narodów Suquamish i Duwamishdo, do prezydenta USA. Wtedy poczułem, że jesteśmy częścią natury i przyszedł mi do głowy pomysł spisania konstytucji takich wartości, aby stworzyć wspólną podstawę do dyskusji i poinformowałem o tym innych. Chociaż nie wszyscy odpowiedzieli na moją propozycję, niektórzy zareagowali entuzjastycznie, więc zdecydowałem się sformułować wartości bez pretensji do wyczerpania tematu. Chciałem, aby grupa miała okazję omówić i wnieść swoje przemyślenia. To doświadczenie poszerzyło moją optykę na temat współpracy i zaangażowania w ochronę klimatu.

Postanowiłem podzielić się opracowanymi przeze mnie wartościami, aby współpracować na rzecz zrównoważonej przyszłości. Oto one z krótkimi komentarzami, jak to sobie wyobrażam.

***

Konstytucja Strażniczek i Strażników Klimatu

Preambuła: My, Strażniczki i Strażnicy klimatu, deklarujemy nasze głębokie przekonanie, że poświęcamy się ochronie naszego środowiska i walce ze zmianami klimatycznymi. Ta konstytucja służy jako przewodnik dla naszych codziennych decyzji i działań, które są zgodne z naszymi wartościami.

Notatka: W tej preambule chciałem podkreślić, że chodzi o wspólne wartości, które wyrażają naszą siłę w jedności. Współpraca z innymi organizacjami ma ogromne znaczenie, aby działać wspólnie na rzecz ochrony klimatu i środowiska.

Wartości podstawowe

1. Odpowiedzialność.

Bierzemy odpowiedzialność za nasze działania i ich wpływ na środowisko. Aktywnie staramy się minimalizować nasz ślad ekologiczny i inspirować innych do tego samego.

Notatka: Czuję, że każdy z nas powinien być świadomy swojego wpływu na środowisko i podejmować działania, które będą pozytywne dla naszej planety.

2. Zrównoważony rozwój.

Dążymy do świadomego i oszczędnego korzystania z zasobów, aby zachować je dla przyszłych pokoleń. Wspieramy zrównoważone praktyki i produkty, które są przyjazne dla środowiska i sprawiedliwie wytwarzane.

Notatka: Zrównoważony rozwój jest kluczowy dla naszej przyszłości. Uważam, że każdy powinien dążyć do bardziej zrównoważonego stylu życia.

3. Szacunek.

Szanujemy wszystkie istoty żywe i ich siedliska. Wspieramy zachowanie bioróżnorodności i chronimy zagrożone gatunki.

Notatka: Zrozumienie i poszanowanie przyrody są dla mnie bardzo ważne, ponieważ każda istota odgrywa swoją rolę w ekosystemie.

4. Edukacja.

Nieustannie się kształcimy, aby zdobyć rzetelną wiedzę na temat ochrony środowiska i klimatu. Dzielimy się naszą wiedzą i zachęcamy innych do zdobywania informacji i podejmowania działań.

Notatka: Edukacja jest kluczem do zrozumienia problemów ekologicznych. Chcę inspirować innych do nauki i działania.

5. Zaangażowanie.

Aktywnie angażujemy się w lokalne i globalne projekty ochrony środowiska i klimatu. Współpracujemy z innymi, aby osiągnąć wspólne cele i wprowadzać pozytywne zmiany.

Notatka: Współpraca z innymi organizacjami i ludźmi daje mi poczucie wspólnoty i motywuje mnie do działania.

6. Przejrzystość.

Działamy otwarcie i uczciwie we wszystkich kwestiach związanych z ochroną środowiska i klimatu. Przejrzyście komunikujemy nasze cele, sukcesy i wyzwania.

Notatka: Uważam, że przejrzystość w działaniach jest kluczowa dla budowania zaufania wśród członków społeczności.

7. Innowacja.

Wspieramy i promujemy innowacyjne rozwiązania, które przyczyniają się do walki ze zmianami klimatycznymi. Jesteśmy gotowi podążać nowymi ścieżkami i kwestionować tradycyjne sposoby myślenia, aby znaleźć bardziej zrównoważone alternatywy.

Notatka: Innowacje są niezbędne do skutecznej walki ze zmianami klimatu. Wierzę, że nowe podejścia mogą przynieść pozytywne rezultaty.

8. Wspólnota.

Uznajemy znaczenie wspólnoty dla sukcesu ochrony środowiska i klimatu. Budujemy sieci partnerstwa, aby wspólnie podejmować silniejsze i skuteczniejsze działania.

Notatka: Społeczność jest siłą. Czuję, że razem możemy osiągnąć więcej.

9. Empatia.

Rozumiemy potrzeby i obawy innych ludzi oraz form życia i uwzględniamy je w naszych decyzjach. Dążymy do sprawiedliwości społecznej, ponieważ problemy środowiskowe często najmocniej dotykają najsłabszych w społeczeństwie.

Notatka: Empatia jest szczególna w naszym podejściu do ekologii. Musimy dbać o wszystkich, nie tylko o siebie.

10. Wytrwałość.

Pozostajemy wytrwali i zdeterminowani mimo niepowodzeń i wyzwań. Nie poddajemy się, dopóki nie zostaną osiągnięte znaczące postępy w ochronie środowiska i klimatu.

Notatka: Wytrwałość jest dla mnie fundamentem skutecznych działań. Wierzę, że każda mała zmiana prowadzi do większych osiągnięć.

Postanowienia końcowe

Ta konstytucja jest żywym dokumentem, który będziemy regularnie przeglądać i dostosowywać, aby zapewnić, że odpowiada naszym rosnącym wnioskom oraz zmieniającemu się kontekstowi ruchu na rzecz ochrony środowiska i klimatu. Obiecujemy, że te wartości podstawowe będą zakorzenione w naszym codziennym życiu i aktywnie będziemy pracować na rzecz zrównoważonego i sprawiedliwego świata.

Osobiście wierzę, że ta konstytucja powinna być elastyczna i dostosowywać się do zmieniających się warunków. Chciałbym, abyśmy regularnie analizowali nasze wartości i podejmowali decyzje w oparciu o aktualne wyzwania. Dla mnie ważne jest, aby nasza praca na rzecz ochrony klimatu i środowiska była dynamiczna i oparta na rzeczywistych potrzebach. Uważam, że ta otwartość na zmiany i ciągłe doskonalenie naszych działań to klucz do skutecznej walki ze zmianami klimatycznymi.

Dzięki mojemu uczestnictwu w tym szkoleniu zdobyłem cenne spostrzeżenia. Inspirujące rozmowy z innymi uczestnikami zmotywowały mnie do refleksji nad wspólnymi wartościami, które kierują nami w działaniach na rzecz ochrony klimatu i środowiska. Te wartości, które  zawarłem w opisanej propozycji, odzwierciedlają nie tylko moje osobiste przekonania, ale także zaangażowanie szerszej społeczności. Jestem wdzięczny za możliwość uczestnictwa w tej dyskusji i z niecierpliwością czekam na wspólne działania.

Gabriel Jan Loska

Gabriel Jan Loska – rocznik 1964. Absolwent Akademii Rolniczej we Wrocławiu, gdzie w 1989 r. uzyskał tytuł magistra inżyniera. Edukację kontynuował na Technicznym Uniwersytecie w Monachium, zdobywając w 1995 r. dyplom z ochrony środowiska. Od 1998 r. specjalizował się w rozproszonych i odnawialnych źródłach energii. Od 1999 r. pracuje jako doradca energetyczny. W tym czasie zajmował się rzeczoznawstwem kosztów energii oraz systemami mechanicznego wietrzenia. W latach 2010-2011 doradzał w zakresie pojazdów elektrycznych. Od 2013 r. jest audytorem energetycznym oraz świadczy usługi doradztwa energetycznego (technika, efektywność, fotowoltaika, ogrzewanie, pompy ciepła, oświetlenie, ocieplenie) dla firm z sektora gastronomii, hotelarstwa, bankowości i innych. Zawodowo związany z rynkami w Niemczech, Austrii i Luksemburgu.