Kijowskie Centrum Ekologiczno-Kulturalne

Kijowskie Centrum Ekologiczno-Kulturalne to organizacja pozarządowa, założona prawie 20 lat temu – w 1989 roku. Przez ten czas stała się jedną z najbardziej znanych organizacji ekologicznych nie tylko na Ukrainie, ale także w Rosji i na Białorusi. Zajmuje się ochroną przyrody oraz szeroko pojętą ekologią humanistyczną i etyką ekologiczną. Prowadzi działania na wielu płaszczyznach.

Dzięki staraniom jej działaczy utworzono niemal 200 obszarów i obiektów chronionych w 9 obwodach (województwach) Ukrainy. Nasza organizacja wydała ponad 150 książek o ochronie przyrody, etyce ekologicznej, humanistycznej ekologii, ekoteologii i dziedzinach pokrewnych – w kilku seriach wydawniczych: Propaganda Ochrony Przyrody, Ochrona Dzikiej Przyrody czy Historia Ochrony Przyrody. W tej ostatniej serii ukazał się niedawno książka „Historia ochrony dzikiej przyrody w USA”. Od 1999 r. wydawany jest „Humanitarny ekologiczny żurnal” (już 28 numerów), który można zaprenumerować w dowolnym kraju, oraz biuletyn „Ochrona bioróżnorodności i ochrona przyrody na Ukrainie”.

Centrum zorganizowało ponad 50 międzynarodowych i krajowych konferencji oraz seminariów o ochronie przyrody. Materiały z wielu z nich dostępne są w wersji elektronicznej i drukowanej. Jako pierwsza organizacja na Ukrainie i w ogóle na obszarze byłego ZSRR, Centrum opracowało kursy z etyki ekologicznej i estetyki ochrony przyrody dla uczelni wyższych i szkół. Wraz z moskiewskim Centrum Ochrony Dzikiej Przyrody organizowane są wykłady otwarte im. Feliksa R. Sztilmarka – zmarłego przed kilkoma laty wielkiego rosyjskiego badacza i obrońcy przyrody.

Posiadamy również własną stronę internetową (www.ecoethics.ru) w języku rosyjskim i ukraińskim, która jest jedną z najpopularniejszych „eko-WWW” na Ukrainie i w krajach sąsiednich. Dostępnych na niej jest wiele wydawnictw Centrum w wersji elektronicznej, galerie fotografii kampanii i projektów, oficjalne pisma i petycje i wiele innych materiałów.

Przeprowadzono kilka kampanii dla ochrony przyrody – zakończonych sukcesem. W 2004 r. udało się nam doprowadzić do zaprzestania wiosennych polowań na ptaki na Ukrainie. W 2007 r. – zaprzestano polowań komercyjnych na żubry. W ramach tej kampanii w ostatnim czasie m.in. wydano drukiem książkę „Tępienie żubrów na Ukrainie, Białorusi, Polsce i w Rosji” oraz skierowano apel do prezydenta Białorusi, Aleksandra Łukaszenki. Prócz tego prowadzimy kampanie na rzecz ochrony wilków, w celu zaprzestania sprzedaży kłusowniczych sieci na bazarach miast Ukrainy, o powstrzymanie handlu kwitnącymi wczesną wiosną roślinami z Czerwonej Księgi Ukrainy, w kwestii zaprzestania komercyjnego fotografowania dzikich i egzotycznych zwierząt w miastach, o leczeniu starych drzew, walkę z przemytem żywych stworzeń.

Centrum udziela pomocy merytorycznej i konsultacyjnej wielu innym społecznym organizacjom ekologicznym – przede wszystkim studenckim drużynom ochrony przyrody. Dla nich w ciągu 5 lat przeprowadziliśmy specjalne seminaria, letnie szkoły młodego drużynnika i rajdy szkoleniowe walki z kłusownictwem.

Wspólnie z inną organizacją społeczną – „Ekoprawo-Kijów” – Centrum wygrało kilka spraw sądowych przeciw urzędnikom Ministerstwa Przyrody i organów leśnych. Jedna z nich dotyczyła wilka. Dzięki wyrokowi sądowemu udało nam się wprowadzić na Ukrainie zakaz zabijania brzemiennych wilczyc i małych wilcząt („Ustawa o ochronie zwierząt przed okrutnym traktowaniem”). W ramach kampanii został również opublikowany list otwarty do przedstawicieli massmediów z apelem o zaprzestanie udziału w antywilczej histerii i medialnej nagonce na te zwierzęta. W ostatnim czasie powołano również społeczny Ogólnoukraiński Ruch dla Ochrony Wilków. Obecnie przygotowujemy kolejny pozew do sądu, obwiniający resort leśnictwa o naruszanie konwencji berneńskiej, a dokładnie jej zapisów chroniących wilka.

Rada Najwyższa Ukrainy uchwaliła dwie ustawy opracowane przez Centrum. Prócz tego w Centrum opracowano i złożono do Rady Najwyższej Ukrainy 11 nowych projektów aktów prawnych, dotyczących ochrony przyrody. Mamy nadzieję, że one także staną się ustawami obowiązującymi na Ukrainie.

W 2008 r. Centrum wspólnie ze Służbą Celną Ukrainy rozpoczęło serię seminariów dla celników w celu zwiększenia ich wiedzy i zaangażowania w walkę z przemytem rzadkich zwierząt i roślin.

Władimir Borejko

Dyrektor Kijowskiego Centrum Ekologiczno-Kulturalnego

Tłumaczenie: Krzysztof Wojciechowski