W dniach 26–27 listopada 2011 roku w Kijowie odbyła się I Ukraińsko-Polska Szkoła Ochrony Przyrody Borejki-Wojciechowskiego, w której uczestniczyło 25 młodych specjalistów, przedstawicieli Drużyn Ochrony Przyrody, a także innych społecznych organizacji naukowych i przyrodniczych z Ukrainy, Rosji i Polski. Szkołę zorganizowały Kijowskie Centrum Ekologiczno-Kulturalne i Pracownia na rzecz Wszystkich Istot.

W trakcie trwania Szkoły wygłoszono i przedyskutowano 9 referatów poświęconych ochronie przyrody na Ukrainie i w Polsce, ideologii i praktyce Czerwonych Ksiąg, problematyce ochrony „szkodliwych” gatunków zwierząt, doświadczeniom w prowadzeniu spraw sądowych w ochronie przyrody, metodyce organizacji i prowadzenia długotrwałych i kompleksowych kampanii ochrony przyrody. Rozdana została również literatura z zakresu ochrony przyrody, wydana przez KCE-K i Pracownię.

W chwili obecnej ani jedna uczelnia wyższa na Ukrainie nie przygotowuje specjalistów z zakresu ochrony dzikiej przyrody. Kształcenie ogólnobiologiczne (zoolog, botanik, biolog) czy ekologiczne (ekolog) nie odpowiada na rosnące problemy ochrony dzikiej przyrody, ochrony dzikiego życia (różnorodności biologicznej) i ochrony konserwatorskiej. Dlatego tak ważna jest inicjatywa KCE-K i Pracowni prowadzenia specjalistycznych i systematycznie dokształcających szkół w tym zakresie, na które planujemy zapraszać młodych obrońców przyrody z Polski, Ukrainy, Białorusi i Rosji.

Ogromne znaczenie ma zgłębianie i propagowanie ideologii ochrony przyrody, wolnej od elementów rynkowych i antropocentryzmu, a opartej o idee ochrony przyrody dla niej samej.

Uczestnicy Szkoły uważają za konieczne:

- zwrócić się do obrońców przyrody i obrońców zwierząt Ukrainy i Rosji z prośbą o wsparcie kampanii KCE-K przeciw zakazanym prawnie narzędziom do łapania zwierząt. Ma to na celu oczyszczenie Internetu z reklam potrzasków, sieci, trucizn na krety, pułapek na nie, agregatów elektrycznych do połowu ryb i innych zakazanych narzędzi do pozyskiwania zwierząt (instrukcja dla takich działań znajduje się na stronie ecoethics.ru kampania „Walka z potrzaskami”);
- popularyzować ochronę przyrody i ideę ochrony absolutnej;
- zwracać uwagę na zagadnienia ideologii ruchu ochrony przyrody;
- współpracować z polskimi i innymi zachodnimi organizacjami ochrony przyrody, niszczyć „Żelazną Kurtynę” funkcjonującą w dziedzinie ochrony przyrody;
- wyłączyć z prawodawstwa ekologicznego i ochrony przyrody termin „szkodliwe gatunki”;
- opracować i przyjąć Kodeks Etyczny Ruchu Ochrony Przyrody;
- popularyzować gatunki dzikich zwierząt, zwłaszcza te, które są mało znane i mają negatywny wizerunek;
- wystąpić przeciw nieprzemyślanemu kopiowaniu zachodniego podejścia do ochrony przyrody;
- wezwać różne organizacje ochrony przyrody i ochrony zwierząt do współpracy i wzajemnej pomocy;
- wystąpić przeciw przekształcaniu zapowiedników w rezerwaty biosfery, a zakazników w parki krajobrazowe;
- zwrócić uwagę na to, że:

• prawny (sądowy) sposób ochrony przyrody jest w obecnym czasie jednym z najbardziej efektywnych kierunków działań;
• ustawodawstwo ochrony przyrody na Ukrainie jest nieodpowiednie, zwłaszcza w części dotyczącej ochrony gatunków innych niż rzadkie;
• ochrona starych drzew jest nie tylko prostym i atrakcyjnym kierunkiem praktycznej ochrony przyrody, ale także efektywnym sposobem zaangażowania nowych osób do działalności ekologicznej i popularyzacji ochrony przyrody;
• kampanie ochrony przyrody przyniosą efekty tylko wówczas, gdy będą szczegółowo opracowane, długookresowe, kompleksowe, a ich przebieg będzie stale analizowany;
• prawna praktyka pełnej ochrony gatunków z Czerwonych Ksiąg przed ich komercyjnym pozyskiwaniem z natury sprawdziła się doskonale, w związku z tym należy kategorycznie nie dopuszczać do prób pozyskiwania (polowania, połowy, zbieranie) gatunków z Czerwonych Ksiąg w celu uzyskania pieniędzy na ich ochronę, ponieważ może to doprowadzić do dyskredytacji ojczystych Czerwonych Ksiąg (Rosja, Ukraina, Białoruś i inne kraje WNP).

Uczestnicy Szkoły dziękują Pracowni na rzecz Wszystkich Istot, Kijowskiemu Centrum Ekologiczno-Kulturalnemu, a także Waleremu Brinichowi (Majkop, Rosja) za doskonałą jej organizację.

Przyjęto jednogłośnie 27.11.2011 r. w Kijowie.

Opracowanie: Krzysztof Wojciechowski